نویسنده مطالب زیر: نصر-فرقانی
شیوه های نوین ارزشیابی
|
دوشنبه 87 بهمن 7 ساعت 2:54 عصر |
نگاهی به شیوه های نوین ارزشیابی هدف از امتحان چیست؟
به راستی در امتحان گرفتن از بچه ها، چه هدفی را دنبال می کنیم؟ چه کسی را ارزیابی می کنیم؟ خودمان، دانش آموز، نظام آموزشی یا هر سه را؟ آیا به راستی آن که در جریان یک آزمون کتبی دو ساعته، بالاترین امتیاز را می آورد، همان است که هدف های آموزشی در مورد او بیشتر تحقق پیدا کرده است؟ آیا به واقع با این شیوه آنچه را باید اندازه گیری کنیم، اندازه می گیریم؟ ما معلمان زمانی دانش آموز بوده ایم. در آن زمان خیلی خوب احساس می کردیم و باور داشتیم که بسیاری از ارزش های خوب همان هایی هستند که قابل اندازه گیری نیستند، ولی امروز آن باور را فراموش کرده ایم. واژه ارزشیابی به معنای یافتن ارزش هاست. یافتن آنچه نه در زمان محدود، بلکه در فرایند آموزش و تلاش برای یادگیری و آموختن حاصل می شود. به عنوان معلم باید عمیقا باور داشته باشیم که هر دانش آموز قابلیت رشد و یادگیری را دارد به شرط آنکه ما آن ابزار سنتی را که بدون توجه به تفاوت های فردی، به دنبال یافتن نقطه ضعف هاست، رها کنیم و ابزاری بسازیم که توانایی های او را شناسایی کند، به دانش آموز اعتماد به نفس بخشد و براساس این باور عمل کند که آموزش و ارزشیابی فرایندهایی در هم تنیده اند. ارزشیابی یک فرایند نظام یافته (سیستماتیک) برای جمع آوری، تحلیل و تفسیر اطلاعات است تا تعیین شود که آیا هدف های موردنظر تحقق یافته اند یا در حال تحقق یافتن هستند و به چه میزانی؟ ارزشیابی پیشرفت تحصیلی به نمره دادن و صدور گواهینامه خلاصه نمی شود بلکه یکی از اهداف اصلی آن کمک به معلم در شیوه های آموزشی خود و رفع نواقص یادگیری دانش آموزان است، در صورتی که ارزشیابی صحیح و مناسبی صورت نگیرد، تبعاتی همچون کاهش علاقه به دانش آموزان، هدر رفتن سرمایه های مادی و انسانی، افزایش نرخ مردودی و تکرار پایه، اختلال در رشد عاطفی دانش آموزان، از میان رفتن خلاقیت و... را در پی خواهد داشت. بنابراین مشاهده دانش آموزان در کلاس درس، آزمایشگاه و سایر موقعیت های پرورشی، استفاده از گفت وگوهای غیررسمی و مصاحبه، بررسی کارهای علمی دانش آموزان، اجرای آزمون های مختلف و... از مهمترین فعالیت های آموزشی معلمان قلمداد می شود. ادامه مطلب...
|
|
|
نظرات شما ( ) |
|
نویسنده مطالب زیر: نصر-فرقانی
ارزشیابی مستمر
|
دوشنبه 87 بهمن 7 ساعت 2:49 عصر |
ویژگیهای ارزشیابی مستمر چیست ؟
خصلت عمدة این نوع ارزشیابی در پویایی و گستردگی آن است و از معلم انتظار اقداماتی فراتر از آزمون سنتی را دارد، تا تصویری کلی از تمامیت شخصیت دانشآموز ارائه دهد. از نتایج این نوع سنجش و ارزشیابی در جهت رشد و ارتقای دانشآموز استفاده میشود و مهمتر از همه این که از هر دانشآموز توقع رشد و بالندگی را در حد توان خود او دارد. مشخصة اصلی سنجش پویا و رشددهنده این است که به معلم اطلاعات مستند و معتبری میدهد تا براساس آن اطلاعات بتواند مرحله بعدی تدریس خود را طراحی کند. این نوع سنجش، برای هر دانشآموز قابلیت رشد و پیشرفت قایل است و برای آموزش هر دانشآموز برنامة خاصی را طراحی میکند. در این رویکرد فرآیند ارزشیابی با فرآیند آموزش در هم تنیده، جاری و مستمر است از نتایج این سنجش برای مقایسه یا نمرهدادن به دانشآموز استفاده نمیشود. امروز این شیوة سنجش که تفاوتهای فردی دانشآموزان را میپذیرد و به قابلیت رشد هر یک اعتقاد دارد، در نظامهای پیشرفتة آموزشی مورد توجه قرار گرفته و نقطة عطف ارزشیابیهای مستمر شده است. نقش ارزشیابی مستمر در فرآیند آموزش چیست ؟
ارزشیابی مستمر یا سازنده بخشی از فرآیند آموزش تلقی میشود. به این معنا که ارزشیابی در جریان آموزش جاری است و معلم به طور مرتب با آن درگیر است. اما نباید چنین تصور کرد که افزایش تعداد دفعات سنجش دانشآموز، ارزشیابی را از نوع مستمر و پویا میکند. معلمان ممکن است هر هفته یا هر چند هفته یک آزمون طرح کنند و با سنجش آن آزمون دانشآموزان را ارزیابی کنند، اما آن چه یک سنجش را از نوع رشددهنده میکند، نحوة استفاده از نتایج ارزشیابی است و این که چه کسی از آن استفاده میکند. به عبارت دیگر ارزشیابی مستمر در طراحی برنامة درسی معلم جای خاصی دارد. یعنی معلّم از نتایج سنجش مستمر در تعیین گام بعدی خود در آموزش استفاده میکند و به این دلیل است که آموزش و ارزشیابی در هم تنیده میشوند و دانشآموزان رشد میکنند و نباید آن را با سنجشهای متداولی که گرچه ممکن است مکرر اتفاق افتد، ولی حاصل آن ها ارائه یک نمره یا رتبه است و معلم و دانشآموز از آن بهرة دیگری نمیگیرند، معادل دانست. ارزشیابی تشخیصی هم نوعی ارزشیابی مستمر و سازنده است، زیرا هدف آن دریافت کاستیها و مشکلات و خطاهای احتمالی دانشآموز است تا در طراحی مراحل بعدی آموزش مورد استفاده قرار گیرد و به این دلیل ما آن را هم نوعی ارزشیابی مستمر میدانیم.
درسنجش و ارزشیابی رشددهنده، استفاده از نتایج ارزشیابی حداقل به اندازة جمعآوری آنها اهمیت دارد در فرآیند چنین ارزشیابی دانشآموزان نقش اساسی دارند، چون آنان هستند که در مرکز یادگیری قرار دارند و نقش اصلی را در پرورش یا اصلاح یک آموخته ایفا میکنند. هر چه دانشآموزان بیشتر در فرآیند آموزش سهیم شوند، بهتر و بیشتر میتوانند آموختههای خود را در ابعاد مختلف گسترش دهند یا بهبود بخشند؛ به عبارتی شیوة آموختن را بهتر یاد میگیرند. نمودار زیر بخشهای مختلف فرآیند ارزشیابی مستمر را نشان میدهد. هر ارزشیابی که مراحل آن با این نمودار همخوانی داشته باشد، ارزشیابی مستمر است. باید توجه کرد که چگونه از جمعآوری اطلاعات و مستندات از فعالیتهای دانشآموز برای قضاوت در طراحی مرحلة بعدی آموزش و رفع کاستیها و نقاط ضعف او در یادگیری استفاده میشود.
|
|
|
نظرات شما ( ) |
|
لیست کل یادداشت های این وبلاگ
|
|