نویسنده مطالب زیر: نصر-فرقانی
ارزشیابی مستمر
|
دوشنبه 87 بهمن 7 ساعت 2:49 عصر |
ویژگیهای ارزشیابی مستمر چیست ؟
خصلت عمدة این نوع ارزشیابی در پویایی و گستردگی آن است و از معلم انتظار اقداماتی فراتر از آزمون سنتی را دارد، تا تصویری کلی از تمامیت شخصیت دانشآموز ارائه دهد. از نتایج این نوع سنجش و ارزشیابی در جهت رشد و ارتقای دانشآموز استفاده میشود و مهمتر از همه این که از هر دانشآموز توقع رشد و بالندگی را در حد توان خود او دارد. مشخصة اصلی سنجش پویا و رشددهنده این است که به معلم اطلاعات مستند و معتبری میدهد تا براساس آن اطلاعات بتواند مرحله بعدی تدریس خود را طراحی کند. این نوع سنجش، برای هر دانشآموز قابلیت رشد و پیشرفت قایل است و برای آموزش هر دانشآموز برنامة خاصی را طراحی میکند. در این رویکرد فرآیند ارزشیابی با فرآیند آموزش در هم تنیده، جاری و مستمر است از نتایج این سنجش برای مقایسه یا نمرهدادن به دانشآموز استفاده نمیشود. امروز این شیوة سنجش که تفاوتهای فردی دانشآموزان را میپذیرد و به قابلیت رشد هر یک اعتقاد دارد، در نظامهای پیشرفتة آموزشی مورد توجه قرار گرفته و نقطة عطف ارزشیابیهای مستمر شده است. نقش ارزشیابی مستمر در فرآیند آموزش چیست ؟
ارزشیابی مستمر یا سازنده بخشی از فرآیند آموزش تلقی میشود. به این معنا که ارزشیابی در جریان آموزش جاری است و معلم به طور مرتب با آن درگیر است. اما نباید چنین تصور کرد که افزایش تعداد دفعات سنجش دانشآموز، ارزشیابی را از نوع مستمر و پویا میکند. معلمان ممکن است هر هفته یا هر چند هفته یک آزمون طرح کنند و با سنجش آن آزمون دانشآموزان را ارزیابی کنند، اما آن چه یک سنجش را از نوع رشددهنده میکند، نحوة استفاده از نتایج ارزشیابی است و این که چه کسی از آن استفاده میکند. به عبارت دیگر ارزشیابی مستمر در طراحی برنامة درسی معلم جای خاصی دارد. یعنی معلّم از نتایج سنجش مستمر در تعیین گام بعدی خود در آموزش استفاده میکند و به این دلیل است که آموزش و ارزشیابی در هم تنیده میشوند و دانشآموزان رشد میکنند و نباید آن را با سنجشهای متداولی که گرچه ممکن است مکرر اتفاق افتد، ولی حاصل آن ها ارائه یک نمره یا رتبه است و معلم و دانشآموز از آن بهرة دیگری نمیگیرند، معادل دانست. ارزشیابی تشخیصی هم نوعی ارزشیابی مستمر و سازنده است، زیرا هدف آن دریافت کاستیها و مشکلات و خطاهای احتمالی دانشآموز است تا در طراحی مراحل بعدی آموزش مورد استفاده قرار گیرد و به این دلیل ما آن را هم نوعی ارزشیابی مستمر میدانیم.
درسنجش و ارزشیابی رشددهنده، استفاده از نتایج ارزشیابی حداقل به اندازة جمعآوری آنها اهمیت دارد در فرآیند چنین ارزشیابی دانشآموزان نقش اساسی دارند، چون آنان هستند که در مرکز یادگیری قرار دارند و نقش اصلی را در پرورش یا اصلاح یک آموخته ایفا میکنند. هر چه دانشآموزان بیشتر در فرآیند آموزش سهیم شوند، بهتر و بیشتر میتوانند آموختههای خود را در ابعاد مختلف گسترش دهند یا بهبود بخشند؛ به عبارتی شیوة آموختن را بهتر یاد میگیرند. نمودار زیر بخشهای مختلف فرآیند ارزشیابی مستمر را نشان میدهد. هر ارزشیابی که مراحل آن با این نمودار همخوانی داشته باشد، ارزشیابی مستمر است. باید توجه کرد که چگونه از جمعآوری اطلاعات و مستندات از فعالیتهای دانشآموز برای قضاوت در طراحی مرحلة بعدی آموزش و رفع کاستیها و نقاط ضعف او در یادگیری استفاده میشود.
|
|
|
نظرات شما ( ) |
|
نویسنده مطالب زیر: نصر-فرقانی
شیوه های ارزشیابی در چندین کشور مختلف
|
دوشنبه 87 بهمن 7 ساعت 2:48 عصر |
شیوه های ارزشیابی از دانش آموزان،نمره گذاری در کشورهای خارجی
امتحانات نهایی و نمره گذاری در کلاس های درسی چند کشور خارجی ، نگاهی به شیوه های نوین ارزشیابی،هدف از امتحان معلمان چیست؟
کشور آرژانتین از سال ???? وضع درسی دانش آموزان با نمرات ? تا ? سنجیده می شود ( عالی ، رضایت بخش ، غیر رضایت بخش ) و اعتقاد کلی آن است که این روش موجب پایین آمدن استانداردهای آموزش شده است . و بسیاری معتقدند که شیوه نمره گذاری گذشته که با اعداد ? تا ?? مشخص می شد ، نتیجه بهتری داشت و شیوه جدید باید مورد تجدید نظر قرار گیرد . کشور آلمان ارزشیابی از دانش آموزان توسط معلمین مربوطه و بر اساس امتحانات کتبی ، شفاهی ، انجام دادن تکالیف درسی و مشارکت فعال دانش آموزان در کلاس صورت می گیرد . که نتیجه بصورت گزارش کتبی (بویژه در دوره ابتدایی) و یا بر اساس نمره گزاری در مقیاس ? نمره ای به اطلاع خانواده ها می رسد .. کشوراسپانیا بر اساس مقررات جدید ، ارزشیابی در مقطع پیش دبستانی بصورت مستمر و ارتقاء بصورت اتوماتیک خواهد بود . در دوره ابتدایی و متوسطه ، اطلاعات لازم برای ارزیابی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با روشهای مختلف از قبیل مشاهده منظم ، تحلیل تکالیف درسی ، آزمونهای کتبی ، شفاهی و عملی جمع آوری خواهد شد . د رصورتی که بررسی ها نشان دهند که دانش آموز به هدفهای مورد نظر نائل نشده است ، باید سال تحصیلی را تکرار کند . تکرار پایه در هر دوره فقط یکبار و در مجموع در طی ?? سال آموزش اجباری ، دو بار امکان خواهد داشت . کشور بلغارستان در بلغارستان ، دانش آموزان دوره ابتدایی بطور اتوماتیک و بر اساس سن به کلاس بالاتر ارتقاء می یابند . در دوره های پیش متوسطه ، متوسطه و دانشگاهی ، وضعیت تحصیلی دانش آموزان با نمرات ?تا ? مشخص می شود . نمره ? به معنای ضعیف است و دانش آموز باید مجددآ در امتحان شرکت کند ، نمره ? ، به معنای رضایتبخش ، نمره ? خوب ، نمره? خیلی خوب و نمره ? به معنای عالی می باشد . دانش آموزان ضعیف باید پایه تحصیلی را تکرار کنند . کشور سوئد در مدارس سوئد هیچگونه امتحان نهایی وجود ندارد . در دوره آموزش اجباری بجز تعداد معدودی از دانش آموزان بقیه به کلاس بالاتر ارتقاء می یابند و قبولی یا مردودی در واقع مفهومی ندارد . در سال دوبار ( آخر پاییز وبهار ) به دانش آموزان کلاسهای هشتم و بالاتر نمره داده می شود . نمرات با اعداد ?تا ? مشخص می شود . کشور ژاپن در ژاپن هیچگونه امتحان نهایی وجود ندارد . ارتقاء به کلاس بالاتر بر اساس ارزشیابی داخلی انجام می گیرد و در عمل ارتقاء از کلاسی به کلاس بالاتر در مرحله آموزش اجباری ( تا کلاس نهم ) بصورت اتوماتیک و قطعی می باشد . کشورروسیه برای نمره دادن به دانش آموزان از نمرات ? تا ? استفاده می شود که ? بیشترین و ? کمترین نمره است . نمره قبولی ? می باشد . اگر دانش آموزی دردو یا سه درس نمره ? بیاورد ،هنوز اجازه ارتقاء به کلاس بالاتر را خواهد داشت . اگر دانش آموزی در سال پایانی یک نمره ? داشته باشد ، گواهی نامه پایان تحصیلات به وی داده میشود ولی این نمره ممکن مانع از ورود وی به مراکز آموزش عالی در برخی از رشته های تحصیلی شود .
**********************************************
|
|
|
نظرات شما ( ) |
|
نویسنده مطالب زیر: نصر-فرقانی
ارزشیابی سنتی و ارزشیابی پویا
|
دوشنبه 87 بهمن 7 ساعت 2:48 عصر |
ارزشیابی میتواند براساس دو رویکرد متفاوت انجام شود:
1ـ سنجش و ارزشیابی با رویکرد سنتی این نوع سنجش بر آزمونهای جزئینگر متکی است و طی آن دانشآموز با یک دسته پرسشهای مجرد و اکثراً ناملموس سنجیده میشود. پرسشهای این آزمون خدشهناپذیر است و هیچ گاه معلم در هنگام انجام آن فرصت نمیکند با دانشآموز تعامل کند یا دانشآموز فرصت نمییابد پرسش را تجزیه و تحلیل کند و مثلاً بگوید «بهتر بود سؤال را این طور طرح میکردید که … ». یا «این بار من از شما سؤالی میپرسم تا جواب دهید» (ویگنیر 1993). ویژگی اصلی ارزشیابیهای سنتی این است که منحصراً به سنجش دانشآموز متوسل میشوند و به آزمون شونده (دانشآموز) فرصت ارزشیابی خود و دریافت بازخوردهای مؤثر از معلم داده نمیشود. (ولف و همکاران 1991) معتقدند در چنین آزمونی تعداد پاسخهای صحیح نمره دانشآموز را تعیین میکند و نه کیفیت عملکرد او، درست مثل اینکه تعداد جملههای کامل یک مطلب چاپ شده را بشماریم ولی از ارزیابی قدرت بیان موضوع و انسجام مفاد در چارچوب آن غفلت کنیم. در این آزمون معمولاً آن پاسخی که مغایر با پاسخهای از پیش تعیین شده باشد غلط گرفته میشود و حتی طرح پرسشهایی که به دانشآموز اجازة بیان دیدگاههای متفاوت را بدهد، به ندرت پذیرفته میشود. استدلال طرفداران این نوع آزمونها این است که معتقدند سنجش و ارزشیابی دانشآموز از این طریق دقیق و تکنیکی امکانپذیر است. امّا آیا به واقع دقت اندازهگیری و سنجش میتواند ملاک اصلی اعتبار آن آزمون شود؟ اکثر سنجشهای پایانی که معمولاً در پایان یک دورة آموزشی انجام میشود و میزان آموختهها را براساس حدود انتظاراتی از پیش نوشته شده میسنجد، از انواع سنجشهای سنتی است. این آزمونها نقشی در برنامهریزی معلم برای پیشرفت تحصیلی دانشآموز ندارد و به عبارت دیگر، معلم در طرح درس و تدریس خود از نتایج این آزمونها برای آموزش همان دانشآموز بهره نمیگیرد. 2ـ سنجش و ارزشیابی با رویکرد پویا و رشد دهنده = ارزشیابی مستمر
ارزشیابی مستمر، تدریجی یا تکوینی، اصطلاحهایی هستند که این روزها در بین معلمان و مدرسان کشور زیاد به کار میروند. امّا آنان در تفسیر معنای این واژه به ندرت توافق دارند. بعضی از آن تصوری مشابه ارزشیابی براساس آزمونهای پایانی، ولی در مقیاس کوچکتر و تعداد بیشتر دارند. به عبارتی، آنان کلمات مستمر و مکرر را معادل گرفتهاند. گروهی آن را همان آزمونهایی میدانند که در انتهای هر جلسه یا هر چند جلسه تدریس در واقع واژة سنجش مستمر معادل فارسی عبارت Formative Assesment است. فرهنگ لغات انگلیسی کلمة Formative را به تکوینی، سازنده، رشددهنده و یا شکلدهنده ترجمه کرده است. بنابراین به نظر میرسد کلمة مستمر ترجمة مناسبی نیست. این ترجمة نادرست، تصور نادرستی را نیز از آن در ذهن متبادر میکند. احتمالاً اگر به جای واژة سنجش مستمر از سنجش سازنده، پویا یا رشددهنده استفاده شود، میزان سوء تعبیرهایی که در عمل از واژة مستمر میشود، کاهش خواهد یافت. شرلی کلارک که مطالعات بسیاری در زمینة ارزشیابی مستمر دارد، در این مورد تعبیر جالبی دارد. او چنین میگوید: اگر ما به کودکان خود به مانند گیاهان بیندیشیم، سنجش پایانی به مثابه اندازهگیری و بررسی این گیاهان است این اندازهگیری برای مقایسه و یا تجزیه و ارزیابی وضعیت فعلی گیاه مناسب و معتبر است، ولی در رشد گیاه تأثیر ندارد. امّا سنجش مستمر، سازنده و رشددهنده، فرآیند جمعآوری اطلاعات از گیاه با هدف باغبانی کردن آن است. کود دادن، آب دادن، هرس کردن، علفهای هرز را از آن دور کردن و انجام هر چه که باعث رشد گیاه شود. (شرلی کلارک 2001)
|
|
|
نظرات شما ( ) |
|
لیست کل یادداشت های این وبلاگ
|
|